Het Kennisinstituut Duurzaam Verpakken heeft een recyclecheck voor flexibele kunststof verpakkingen ontwikkeld. ‘Bedrijven kunnen hiermee beoordelen of een verpakking goed recyclebaar is’, aldus het KIDV, dat ook de uitkomsten bekend maakte van een onderzoek naar recyclebare alternatieven voor laminaten.
De Recyclecheck bestaat uit een beslisboom met twaalf vragen en achtergrondinformatie, aan de hand waarvan bedrijven kunnen bepalen of een verpakking - volgens de (aangescherpte) definitie van het KIDV – goed recyclebaar is. Volgens deze definitie kan een teruggewonnen grondstof worden gebruikt bij de productie van nieuwe verpakkingen of producten. De Recyclecheck geeft tekst en uitleg over onderdelen en toepassing van materialen die de recyclebaarheid van een verpakking beïnvloeden en over ontwikkelingen om verpakkingen beter recyclebaar te maken.
Huishoudelijk afval
De Recyclecheck is van toepassing op flexibele kunststof verpakkingen die vrijkomen in het huishoudelijk afval en bedrijfsafval. Het KIDV heeft eerder al een Recyclecheck opgesteld voor vormvaste kunststof verpakkingen, waarvan binnenkort een update verschijnt. De Recyclecheck voor papier en karton is in ontwikkeling.
Vormvaste kunststoffen die als goed recyclebaar uit de KIDV Recyclecheck komen, komen in aanmerking voor tariefdifferentiatie bij het Afvalfonds Verpakkingen. Voor flexibele kunststoffen geldt dit niet.
Recyclebare alternatieven
Het onderzoek naar alternatieven voor laminaten was gericht op consumentenverpakkingen die via het huishoudelijk afval worden afgedankt. Het KIDV selecteerde en analyseerde tien veelgebruikte laminaatverpakkingen van levensmiddelen. Ze zijn populair, omdat ze de unieke eigenschappen van verschillende materiaalsoorten combineren en daarmee voor een goede bescherming en uitstraling van het verpakte product zorgen. De toepassing van laminaten is óók populair, omdat ze in levenscyclusanalyses als zeer duurzame optie naar voren komen, vanwege hun maximale functionaliteit terwijl het materiaalgebruik minimaal is.
Grote uitdaging
Het nadeel is dat ze in de recycling lastig zijn te verwerken en daardoor niet tot grondstof voor nieuwe flexibele verpakkingen kunnen worden gemaakt. Bedrijven die als doelstelling hebben om in bijvoorbeeld 2025 of 2030 al hun kunststof verpakkingen recyclebaar te maken en minder fossiele grondstoffen te gebruiken, staan volgens het KIDV dan ook voor een grote uitdaging. Dit was aanleiding voor het onderzoek naar haalbare alternatieven voor laminaatverpakkingen, die op korte of middellange termijn beschikbaar zijn, zo circulair mogelijk inzetbaar zijn (volledig recyclebaar) én de juiste functionaliteiten bieden.
Richtlijnen
Om laminaatverpakkingen in de toekomst optimaal te kunnen recyclen, zijn aanpassingen nodig aan de ontwerpkant van verpakkingen. Het KIDV werkt hiervoor samen met CEFLEX aan ontwerprichtlijnen. Ook de huidige structuur voor inzamelen, sorteren en recyclen van huishoudelijk kunststof afval moet verder worden ontwikkeld. Het KIDV pleit daarnaast voor meer internationale afstemming tussen ketenpartijen. Onder andere merkfabrikanten, retailers, grondstofproducenten, sorteerders en recyclers moeten gezamenlijk een toekomstvisie ontwikkelen hoe flexibele verpakkingen geschikt kunnen worden gemaakt voor de circulaire economie.
