Circulaire drankenverpakkingen beginnen bij het ontwerp

“Design for recycling” betekent dat je bij het ontwerp van de verpakking al rekening houdt met de volledige levenscyclus. Niet alleen met gebruiksgemak of voedselveiligheid, maar ook met wat er ná consumptie gebeurt. Is de verpakking eenvoudig te scheiden? Kunnen de materialen hergebruikt worden? En vooral: sluit het ontwerp aan op de bestaande recyclingsystemen?

Dat vraagt om samenwerking tussen ontwerpers, producenten en recyclers. “Als sector moeten we de hele keten meenemen in onze beslissingen”, zegt Nathalie Walter, Sustainability Manager bij Tetra Pak. “Van grondstof tot afvalverwerker – elke schakel telt om een circulaire economie te bekomen. In een circulaire economie verdwijnt afval en krijgen materialen een tweede leven. Zo verkleinen we de afhankelijkheid van virgin grondstoffen.”

Slimmer ontwerpen, eenvoudiger recyclen

Verpakkingen eenvoudiger maken is daarbij een belangrijke stap. Minder laagjes, minder combinaties van materialen: hoe eenvoudiger de opbouw, hoe makkelijker je alles weer uit elkaar haalt. Ook kleine aanpassingen helpen. Tetra Pak gebruikt bijvoorbeeld “tethered caps” – dopjes die na opening aan de verpakking blijven zitten. Ze belanden daardoor minder snel op straat en worden mee gerecycled. Bovendien lanceerde het bedrijf recent de papieren versie van deze dopjes, “paper caps”.

Uitdagingen in de recyclagepraktijk

Hoewel er jaarlijks vooruitgang wordt boekt, zijn er nog uitdagingen. Zo vereist de recycling van PolyAl – een combinatie van kunststof en aluminium – gespecialiseerde technieken. In Europa zijn nu acht recyclers actief, waaronder één in Nederland. Een tweede opent naar verwachting in 2025. Samen hebben zij een capaciteit van 28.000 ton. De grootste uitdaging ligt echter in het vinden van voldoende afzetmarkten voor gerecycled PolyAl. Verdere verduurzaaming van drankkartons vraagt om slimmere ontwerpen met plantaardige alternatieven. Het heeft geen invloed op het recyclproces, maar vermindert wel de CO₂-uitstoot van de verpakking.

“Duurzaam verpakken is geen individuele opdracht, maar een gezamenlijke uitdaging”, aldus Walter. “Alleen door innovatie te koppelen aan samenwerking, kunnen we verpakkingen ontwikkelen die voedsel beschermen én waardevol blijven – ook na gebruik.”