‘PackSense gidst bedrijven door de PPWR’

Pos presenteerde PackSense tijdens de Empackbeurs in april. ‘Op de beursvloer heb ik gezegd: jullie zijn getuige van de start van PackSense. Sindsdien ben ik vooral bezig geweest met de inrichting: fysiek, digitaal én inhoudelijk.’
Inmiddels is in Ulft een trainingsruimte ingericht, in een voormalige kapel. ‘Hier kunnen we straks cursussen geven over de Packaging and Packaging Waste Regulation – de PPWR – en recycling. Wat we eerst op locatie deden, kan nu ook hier. Het is een inspirerende plek met ruimte voor effectieve groepen.’

In één keer goed

PackSense wil bedrijven helpen bij het voorbereiden op de aankomende verplichtingen. ‘Iedere verpakking moet straks een conformiteitsverklaring kunnen overleggen. Dat klinkt simpel, maar om zover te komen moet je als bedrijf heel wat stappen doorlopen. En die zijn niet voor iedereen even duidelijk.’
Volgens Pos is er onder verpakkers en producenten wel degelijk bereidheid om te verduurzamen. ‘Maar niemand wil vandaag iets aanpassen, om morgen te horen dat het anders moet. Bedrijven willen het in één keer goed doen. Dat is volkomen logisch.’
Om die reden ontwikkelde PackSense het eigen begeleidingsmodel. ‘We starten met een inventarisatie: waar sta je nu en wat wil je bereiken? Sommige bedrijven willen vooroplopen, andere willen gewoon compliant zijn. Vervolgens kijken we waar snel winst te behalen valt, bijvoorbeeld door een verpakkingsadministratie op te zetten of de geschiktheid voor recycling te verbeteren.’

Eerste twee pilots gestart

Voor deze aanpak is PackSense gestart met drie pilotprojecten, waarvan er inmiddels twee zijn ingevuld.
‘Die pilots zijn gratis, omdat ik het traject nog nooit eerder op deze manier heb gedaan. Daarna gaan we de dienst tegen vergoeding aanbieden.’
De begeleiding is praktisch van aard. ‘Ik ga niet eindeloos
vergaderen. Ik wil bedrijven helpen keuzes te maken, zodat ze verder kunnen met waar ze goed in zijn. Als een focussessie met alle verpakkingen op tafel gaat helpen, dan doen we dat.’

De OK-lijst als houvast

Een belangrijk hulpmiddel in de begeleiding is de OK-lijst, die Pos samen met Ulphard Thoden van Velzen (WUR) ontwikkelde binnen het INREP-project. ‘Die lijst bevat combinaties van producttypes en materialen die goed te recyclen zijn. Als jouw product in zo’n verpakking past, weet je zeker dat je goed zit.’
De lijst is gebaseerd op recyclingtechnische inzichten, maar vervangt bestaande tools als de Recyclecheck niet. ‘Het is bedoeld voor snelle oriëntatie, niet voor tariefdifferentiatie. Die officiële checks blijven leidend.’
Hoewel de lijst voorlopig alleen kunststoffen bevat, komt er uitbreiding. ‘We willen ook combinaties met karton, metaal en glas toevoegen. En België heeft al interesse getoond in een lokale variant.’

Wat kan, wat mag en wat willen we?

Volgens Pos zijn er drie vragen die samen bepalen of een verpakking circulair kan zijn: wat is technisch mogelijk, wat is wettelijk toegestaan en wat zijn we bereid om te doen? ‘Pas als die drie samenkomen, ontstaat circulariteit.’
Hij noemt het voorbeeld van Unilever, dat compressed deodorants ontwikkelde en de techniek zelfs vrijgaf. ‘Maar consumenten kozen toch voor de grotereflacons, ook al was de  inhoud hetzelfde. Dan stopt het.’
Om bedrijven vooruit te helpen, houdt Pos nauw contact met recyclers, universiteiten en instanties als het KIDV en Fost Plus. ‘Ik wil weten wat de stand van recycling is en wat de regelgeving eist. Alleen dan kun je bedrijven echt goed  adviseren.’

Tekst gaat verder onder de foto.

Volgens Pos zijn er drie vragen die samen bepalen of een verpakking circulair kan zijn: wat is technisch mogelijk, wat is wettelijk toegestaan en wat zijn we bereid om te doen? ‘Pas als die drie samenkomen, ontstaat circulariteit.’

Europa wacht niet

De druk op bedrijven neemt toe. ‘Vanaf 2030 moet elke verpakking minimaal in recyclingscategorie A, B of C vallen. Categorie D is dan niet meer toegestaan. Maar om die doelen te halen, moet er veel gebeuren.’ De Design for Recycling  Guidelines worden uiterlijk in 2028 gepubliceerd. ‘Dat lijkt ver weg, maar dat is het niet. Als we nu niks doen, gaan we de deadline niet halen.’
Verpakking, sortering en recycling moeten naadloos op elkaar aansluiten. ‘Nu halen we op elk van die stappen zo’n 80%. Dat klinkt goed, maar het netto-effect is minder dan 50%. Als we echt 55% of meer willen recyclen, moet op elk punt minimaal 85% goed gaan. Dat is een enorme uitdaging.’

Gidsfunctie

Hoewel PackSense is opgezet door Optimum Group, is het nadrukkelijk onafhankelijk. ‘Ik heb geen stalorders en ben niet winstgedreven. Ik wil een gids voor bedrijven zijn, ongeacht of ze klant zijn bij Optimum of niet.’
Uiteindelijk wil Pos meer dan alleen begeleiden. ‘Ik wil ook paden aanleggen, zoals met de OK-lijst. En als het nodig is, wil ik ook eigen onderzoek laten uitvoeren. Maar dan moet ik wel winst maken – niet om rijk te worden, maar om onafhankelijk te blijven.’
Volgens Pos is de behoefte aan begeleiding groot. ‘Er komt een hele golf aan bedrijven aan die straks ook onder de PPWR vallen. Die weten vaak niet waar te beginnen. Als ik het voor hen makkelijker kan maken, is mijn missie geslaagd.’