Het gebruik van plastics in verpakkingen is vaak een goede keuze vergeleken met andere materialen, zoals papier, glas, of metaal. Echter, snelheid is geboden om deze verpakkingen circulair en daarmee toekomstbestendig te maken.
Veelzijdige eigenschappen
Plastics zijn waardevolle materialen voor verpakkingen vanwege hun veelzijdige eigenschappen, zoals sterkte, flexibiliteit of vormvastheid en lage gewicht. Ook scoren plastics qua milieu-impact vaak beter dan alternatieve materialen. Zo laat onderzoek zien dat een plastic melkfles minder milieu-impact heeft dan een herbruikbare glazen melkfles. Ook scoren plastic verpakkingen vaak beter dan papieren verpakkingen. Daardoor zijn plastics voor verpakkingen vaak een goede keuze. Maar plasticverpakkingen zijn nog niet circulair: ongeveer 50% van het verpakkingsafval van consumenten wordt gerecycled, waarvan een groot deel wordt gedowncycled. Het moet nog beter en snelheid is nodig naar de transitie naar circulaire verpakkingen om de doelstellingen van 2030 en 2050 te behalen, dit is 50% en 100% circulair respectievelijk. Bovendien lopen steeds meer producenten het gevaar hun “license to operate” te verliezen als gevolg van strengere wet- en regelgeving en/of druk van de consument als de plasticindustrie niets doet aan de negatieve effecten en beeldvorming.
'Heldere communicatie en ketensamenwerking nodig voor circulaire plastics.'
Verborgen kosten
Verpakkingen zijn nu vaak veel te goedkoop, omdat de milieu-impact, zogenaamde verborgen kosten, niet wordt berekend in de prijs. Als eerste stap moet er duidelijkheid gegeven worden over de verborgen kosten van verpakkingen. Mijns inziens is het de verantwoordelijkheid van de brand owner om het initiatief te nemen om dit samen met de hele keten op te pakken. Op deze manier kunnen consumenten bewuste keuzes maken. Hergebruik van verpakkingen moet gestimuleerd worden en creativiteit is nodig om de duurzame supermarkt van de toekomst te ontwerpen en implementeren.
Daarnaast is het essentieel dat de hele waardeketen gaat samenwerken om recyclaat toe te passen en hoogwaardig recycling te stimuleren. Een verplicht percentage recyclaat dan wel de verplichting dat materialen recyclebaar moeten zijn, versnelt het gebruik van gerecycled plastic. Hiervoor is kennis nodig over de vervolgstappen in de keten: gebruik (en hergebruik), afdank, sorteren en recyclen. Niet recyclebare multi-materialen moeten vervangen worden door recyclebare mono-materialen.
Handschoen oppakken
Circulariteit van verpakkingen start bij de producent! Heldere communicatie en ketensamenwerking moeten georganiseerd worden voor de versnelling naar circulaire plastics verpakkingen. Deze handschoen moeten industrie en MKB, kennisinstellingen, overheid en burger gezamenlijk oppakken.
