Chemische verpakkingen in “the loop”

De jerrycans van de reinigingsmiddelenfabrikant bevatten industriële reinigingsmiddelen en zijn daardoor lastig schoon te maken. Want kunststof kan permeabel zijn en zuren, chloor of geurstoffen trekken dan in de poriën van het kunststof. SenS Interclean heeft echter een technologie ontwikkeld en geïnvesteerd in een speciale jerrycan-spoelmachine.
‘Wij zijn gespecialiseerd in het reinigen van dat soort chemische verpakkingen’, vertelt Roy Kaalverink, technisch directeur SenS Interclean. ‘Met als bijzonderheid dat wij het gebruikte schoonmaakwater op een biologische manier reinigen voor hergebruik.’

De cirkel

De circulaire keten ziet er als volgt uit: EuroMouldings uit Nijverdal produceert nieuwe jerrycans voor de fabrikant. Na gebruik verzamelt de fabrikant de cans en deze komen retour bij SenS Interclean. Die spoelt ze met zo min mogelijk energie en water schoon en maalt de cans tot flakes. EuroMouldings gebruikt die PCR-flakes weer om nieuwe cans van te maken.
‘De hoeveelheid PCR-materiaal ligt nu rond de 30% van deze producten, maar we verwachten dat het zeker naar de 50% kan’, vertelt Erwin Wevers, manager engineering & QA bij EuroMouldings. ‘De fabrikant wil en kan enkel nieuwe cans inzetten, omdat verschillende gebruikte cans bijvoorbeeld een hoogteverschil kunnen hebben. Daarom wil de klant geen gereconditioneerde cans terug. Wat EuroMouldings en SenS doen, is de retourstroom opwerken naar een hoogwaardige grondstof en het daarna verwerken in het productieproces. Omdat SenS een hele goede reiniging uitvoert en de materialen op kleur selecteert, ontstaat er een maalgoed dat rechtstreeks ingezet kan worden bij de productie. De extrusiestap die na het vermalen normaal toegepast zou worden, kan hierdoor overgeslagen worden. Dat bespaart veel energie. Het mooiste aan het geheel is dat de klant zijn eigen gerecyclede materiaal terugkrijgt in de vorm van een nieuwe can met 30% recyclaat. En daardoor is de loop gesloten.’

Grenzen aan recycling

Waarom niet 100% gerecycled materiaal, als het PCR-materiaal zo schoon is? ‘Een kleine variatie in de grondstof kan instabiliteit veroorzaken in het productieproces’, legt Wevers uit. ‘De lengte van de geëxtrudeerde slang in de blaasmachine kan bijvoorbeeld gaan variëren. Maar mijn verwachting is dat we leren omgaan met die schommelingen. Uiteindelijk kun je naar de 100% PCR.’
Maar kunststof kun je niet oneindig blijven recyclen, weet Wevers. ‘Je krijgt in de loop der tijd een beetje afbraak van je materiaal. Al zijn er technieken in ontwikkeling die kunststof kunnen boosten.’
Kaalverink: ‘Welke invloed het gebruik van gerecycled kunststof heeft op de kwaliteit van het materiaal op de langere termijn is nog niet bekend. Daarvoor is het gebruik van gerecycled HDPE in verpakkingen nog te kort. Dat weten we pas over een aantal jaren.’
‘En Europees gezien is er geen wetgeving voor. Alleen bepaalde stoffen, zoals salpeterzuur en peroxides, mogen niet worden hergebruikt. We weten niet wat het effect is van continu mixen van virgin en gerecycled materiaal. Sommige gerecyclede HDPE-materialen worden bijvoorbeeld 20 keer gebruikt, terwijl andere, van een verpakking die lang in de kast heeft gestaan, maar één keer worden gerecycled. Het enige wat de wet ons voorschrijft is dat in 2030 50% van al het gebruikte kunststof van gerecycled materiaal zijn.’

Hapering in de keten

EuroMouldings wil nog meer gebruikte cans uit de markt halen, zegt managing director Tina Zwoferink. ‘We zouden bijvoorbeeld graag vervuilde cans uit de Europese markt halen, maar door wettelijke beperkingen kan dat niet. Een autogarage bijvoorbeeld, mag een olie-can niet naar ons, de distributeur, terugbrengen, omdat het wordt gezien als chemisch afval. Dit is een rare kronkel in de wetgeving. Wij zouden deze verpakkingen prima kunnen schoonmaken en hergebruiken.’
In de toekomst zal het zo moeten zijn dat alle kunststofverpakkingen worden ingezameld. ‘Hiervoor is ook de medewerking van de consument nodig. Zij zullen de verpakkingen moeten terugbrengen. Daarnaast heb je dan te maken met de logistiek hiervan, zoals inzamelpunten en/of retoursystemen. Twee lastige hobbels, naast de wettelijke beperkingen. Samenwerking in de keten is essentieel.’
‘Diezelfde consument zal moeten wennen aan kleurvariaties van zijn favoriete merk. Een kleur rood kan een keer een schakering lichter zijn. Duurzaamheid is een goed principe, maar het gaat gepaard met een andere mind set en hogere kosten. Want er moet veel gebeuren voordat een vervuilde can weer opnieuw kan worden ingezet.’

Nieuwe mogelijkheden

Naast EuroMouldings is vanaf januari 2022 de firma Joh. Sieben in Heinsberg onderdeel van de AST groep geworden. Zij produceren veel flessen in de cosmetica markt en vormen daarmee een aanvulling op de markten waar EuroMouldings op dit moment actief is en breiden hierdoor de productportfolio uit met PET flessen en PET recycling.

Biologische waterzuivering

SenS Interclean onderscheidt zich van de rest van de markt door de chemische kennis die het in huis heeft omtrent de biologische waterzuiveringsinstallatie, meent Kaalverink. ‘Het water dat we gebruiken, kunnen we biologisch reinigen tot een efficiëntie van zo’n 95%. Daarbij reinigen wij vaak moeilijke producten. Veel concurrenten komen bij ons met producten die ze zelf niet kunnen spoelen.’
‘Onze waterzuivering is ingericht om vervuiling van chemische stoffen te verwerken. Dat vraagt om veel kennis, kunde en aandacht. Je doet het er niet even bij. Het is een dagelijks geheel, waarbij je de vinger aan de pols moet houden. Je kunt niet zomaar elke stof spoelen. Als je dat wel doet, dan gaan je je bacteriën dood, vliegt de vervuilingswaarde omhoog en krijg je later een enorme aanslag van de overheid. Als wij wat spoelen, dan moet de stof biologisch afbreekbaar of verwerkbaar zijn. Kortom, we maken heel veel chemie schoon, maar we gebruiken geen chemie om schoon te maken.’