‘Het was spannend om een hervulbare wasmiddelenverpakking op de markt te zetten’, zegt Joska Sesink, specialist duurzaam verpakken bij Lidl. ‘In het verleden hebben we hervulbare systemen gehad, maar daarbij werd soms gemorst op de winkelvloer. Dat is niet efficiënt. Daarom was een morsvrij systeem een belangrijke eis. Zeker bij vloeibare wasmiddelen wil je geen geknoei.’
Slim hervulstation
Lidl zocht contact met het Nederlandse Fyllar. Dit technologiebedrijf uit Best heeft een morsvrij en slim hervulstation voor vloeistoffen ontwikkeld. Het systeem maakt gebruik van een flexibele verpakking met een sluiting die het mogelijk maakt om door de dop af te vullen. Het wasmiddel gaat via een afvulnozzle de verpakking in. Als de klant de hervulbare verpakking in de afvulmachine klikt, gaat de nozzle naar beneden en opent die de sluiting. Het afvullen duurt zo’n 30 seconden. De klant kan de verpakking pas verwijderen, zodra de nozzle omhoog is gegaan. Dit maakt de machine heel schoon in gebruik. Na het afvullen, krijgt de klant een bonnetje voor de kassa.
De sluiting bevat een intelligente RFID-chip die ‘ziet’ welke wasmiddelenverpakking in de machine wordt geplaatst. Het gaat om de vier verschillende verpakkingen voor de wasmiddelen wit, kleur en zwart van het merk Formil en Doussy wasverzachter. De machine weet bijvoorbeeld dat een verpakking alleen geschikt is voor wit of voor kleur. De intelligente RFID-chip houdt ook bij hoe vaak de verpakking is gevuld en daarmee kan de klant zien hoeveel plastic er reeds is bespaard.
‘Het enige wat we af en toe moeten schoonmaken zijn de vingerafdrukken op het display van de machine’, zegt Sesink. ‘Dit vulsysteem is heel schoon en gebruiksvriendelijk’
Tien Lidl pilots met herbruikbare verpakking
De pilot draait nu in zeven filialen, uiteindelijk komt het refill station in tien winkels te staan. Bij iedere winkel staan er twee machines naast elkaar, zodat het product altijd op voorraad is, legt Sesink uit. Op momenten dat het apparaat leeg is, verandert de kleur boven het station oranje zodat werknemers zien dat het moet worden bijgevuld. ‘De klant moet altijd wasmiddel kunnen tappen, want het ergste dat je kan overkomen is een klant die de verpakking mee terugneemt naar de winkel en voor een lege machine komt te staan.’
Overigens is het merk ook in een eenmalige fles verkrijgbaar, zodat de klant de keuze heeft tussen fles of het hervulbaar systeem. Maar het belangrijkste doel is natuurlijk plastic besparen. Een klant gebruikt per jaar in een gemiddeld huishouden ongeveer 16 flessen en met het refill station nog maar één flexibele verpakking. En vanaf de eerste keer vullen bespaart de klant al plastic, want een flexibele verpakking gebruikt veel minder plastic dan een fles. Het gaat het om een besparing van 23 gram per fles bij de eerste vulling en 47 gram plastic bij ieder volgend hergebruik.’
Acceptatie van Lidl-klant
Het succes valt of staat met acceptatie van de klant, weten ze bij Lidl. Daarom motiveren ze de klanten op twee manieren. Ten eerste communiceert de retailer over de duurzame voordelen van het systeem. De display van de machine laat bijvoorbeeld zien hoeveel plastic een consument heeft bespaard. De andere motivatie is een prijsprikkel. De klant krijgt bij iedere herhaalaankoop 25% korting.
De eerste bevindingen zijn positief, aldus Sesink. ‘We trekken er nieuwe klanten mee. Daarbij blijkt dat minder plastic gebruiken de belangrijkste reden is. Mensen vinden het ook leuk om uit te proberen. Uit een pilot in het Verenigd Koninkrijk blijkt dat consumenten de verpakking minstens tien keer gebruiken en er is zelfs een klant die al 28 keer is teruggekomen.’
Terugblik op het refill project
‘Onderschat niet hoeveel mensen je nodig hebt om een refill station werkzaam te krijgen’, zegt Sesink als ze terugblikt op het project. ‘Inkoop, kwaliteit, IT, verkoop en de administratie, je krijgt met alle afdelingen te maken en dat vergt veel werk en tijd. Niet alleen het plaatsen van de machine is complex, maar ook de organisatie aan de achterkant: hoe krijg je het wasmiddel daarnaartoe, waaraan moet je allemaal denken en hoe richt je het in. Er zal een grote systeemverandering nodig zijn om dit landelijk te realiseren. En de wasmiddelproductent zal moeten overstappen van een flessenafvullijn naar een verpakkingslijn voor bulkverpakkingen. Uiteindelijk zal dat een forse besparing opleveren, want de producent heeft geen grote vullijn meer nodig. Onze bestaande leveranciers kunnen dit nu nog niet, daarom hebben we bij de pilot gebruik gemaakt van een co-packer die de secundaire verpakkingen afvult.’
‘Kortom, als we het landelijk zouden gaan uitrollen, hebben we een andere infrastructuur nodig. Hiervoor zullen we alle partijen in keten nodig hebben.’
