ANBO en ReumaNederland onderzochten onder 10.000 mensen het gebruiksgemak van verpakkingen. Hieruit blijkt dat maar liefst 98 procent van de ondervraagden moeite heeft om verpakkingen te openen, waarvan bijna 40 procent zelfs dagelijks. 55 procent van de ondervraagden is zelfs wel eens gewond geraakt toen zij noodgedwongen een verpakking openden met een hulpmiddel dat daar niet voor bedoeld was. (lees ook Een crime voor miljoenen Nederlanders )
Gebruiksgemak legt het duidelijk af tegen zichtbaar zijn in een schap, goed kunnen bewaren van een product of hufterproof zijn, blijkt uit het onderzoek. Opmerkelijk is dat de problemen met verpakkingen niet alleen gelden voor mensen met een beperking aan hun handen door bijvoorbeeld een vorm van reuma, maar voor alle ondervraagden. Glazen potten met een deksel geven de meeste problemen (81 procent), gevolgd door blikken- zelfs mét openingslip - (67 procent). Ook harde plastic verpakkingen, zoals om kaasplakken of-blokken (59 procent), strakke versverpakkingen, zoals om komkommers (55 procent) en flessen met een schroefdop (54 procent) leveren problemen op bij het openen. Gevraagd naar producten met een onhandige, gebruiksonvriendelijke verpakking is de top 3: schoonmaakmiddelen (69 procent), conserven (61 procent) en vleeswaren (60 procent).
Oplossingen hoognodig
ANBO-bestuurder Liane den Haan is niet verbaasd over de conclusies, maar de omvang van het probleem baart haar grote zorgen: ‘Dit probleem laten we niet liggen. De komende tijd gaan we in gesprek met levensmiddelenfabrikanten en verpakkingsproducenten om de gebruiksvriendelijkheid te agenderen en hopelijk samen met de industrie tot oplossingen te komen. Dat grote groepen mensen een hulpmiddel moeten inzetten om überhaupt een verpakking open te krijgen, mag niet normaal gevonden worden. En dat ze hierbij gewond raken al helemaal niet.’
Extra lastig voor ouderen
Manager Patiëntenbelangen bij ReumaNederland, Sija de Jong: ‘Zelfs als je voldoende kracht hebt in je handen, is het lastig om verpakkingen te openen. Laat staan als je ouder wordt of te maken hebt met krachtverlies door een reumatische aandoening. Fabrikanten zouden de gebruiksvriendelijkheid veel belangrijker moeten vinden. Bijvoorbeeld door mensen een beperkte handfunctie te betrekken bij het ontwikkelen van verpakkingen. Wij roepen levensmiddelenfabrikanten en verpakkingsproducenten op om gebruiksvriendelijkheid beter mee te nemen in de keuze voor de verpakking.’
Strakke folie en kleine lipjes
Andere genoemde ergernissen zijn strakke folie om bijvoorbeeld komkommers, kleine lipjes (te kleine oppervlakte om kracht te zetten) en blisterverpakkingen, gemaakt om ‘hufterproof’ te zijn. Ook verpakkingen van medicatie, zoals doordrukstrips, blijft een groot probleem (42%), zoals ook eerder uit ANBO-onderzoek bleek. Dat is niet alleen onhandig, maar ook gevaarlijk: wanneer medicatie hierdoor verkeerd wordt opgeborgen of anders gebruikt wordt, wordt de werking beïnvloedt. Klagen bij de fabrikant gebeurt overigens nauwelijks, slechts door 7,6 procent.
Onderzoeksverantwoording
Dit onderzoek is gedaan tussen 6 en 15 februari 2019, onder 34.000 leden en 28.000 niet-leden van ANBO en onder 104.000 ontvangers van de nieuwsbrief van ReumaNederland. 20.471 mensen hebben de enquête ingevuld, waarvan 14.820 ook compleet. Het analyseprogramma heeft 10.000 compleet ingevulde enquêtes verwerkt. 75 procent van de ondervraagden is vrouw, 24 procent is man. 12,2 procent is 50 jaar of jonger. De meeste ondervraagden (61,7 procent) zijn tussen de 61 en 80 jaar. De respondenten wonen overwegend in Zuid-Holland (19 procent) en Noord-Holland (15 procent). De resultaten zijn niet gewogen of gecorrigeerd en derhalve niet representatief.
(lees ook Een crime voor miljoenen Nederlanders )