Zonder slim ontwerp geen circulaire drankverpakking

Promotioneel | Marktnieuws | VerpakkingsManagement | juli 21, 2025

Drankenkartons zijn prominent aanwezig in het Nederlandse supermarktschap. Momenteel wordt 73% van de melk, 61% van de vruchtensappen en vrijwel alle plantaardige dranken in kartonnen verpakkingen aangeboden. De inzet op recycling is aanzienlijk: Nederland streeft naar een recyclingspercentage van 40% in 2025 en 55% in 2030. De verwezenlijking van die doelen vereist echter meer dan efficiënte inzamelsystemen. De kern ligt bij het ontwerp.

Ontwerp met het einde in zicht

Het concept "Design for recycling" houdt in dat de volledige levenscyclus van een verpakking wordt meegenomen in het ontwerpproces. Naast productbescherming en logistieke efficiëntie moet ook de vraag centraal staan in hoeverre materialen na gebruik eenvoudig te scheiden en te hergebruiken zijn. Een ontwerp is pas geschikt voor recycling als het aansluit op bestaande sorteer- en recyclingsystemen.

Ketenbrede samenwerking noodzakelijk

Een circulaire benadering vereist afstemming tussen ontwerpers, verpakkingsproducenten en verwerkers. ‘Als sector moeten we de hele keten meenemen in onze beslissingen’, zegt Nathalie Walter, Sustainability Manager bij Tetra Pak. ‘Van grondstof tot afvalverwerker – elke schakel telt om een circulaire economie te bekomen. In een circulaire economie verdwijnt afval en krijgen materialen een tweede leven. Zo verkleinen we de afhankelijkheid van virgin grondstoffen.’

Eenvoud als uitgangspunt

Vereenvoudiging van de materiaalstructuur speelt een centrale rol. Minder materiaallagen en minder verschillende componenten verbeteren de scheidbaarheid en verhogen de kans op succesvolle recycling. Een concreet voorbeeld zijn zogeheten tethered caps – doppen die na opening aan de verpakking blijven zitten. Deze toepassing vermindert zwerfafval en verhoogt de kans dat de dop mee wordt gerecycled. Recent heeft Tetra Pak ook een papieren variant van deze dop geïntroduceerd.

‘Alleen door innovatie te koppelen aan samenwerking, kunnen we verpakkingen ontwikkelen die voedsel beschermen én waardevol blijven – ook na gebruik’

Technische en markttechnische knelpunten

Voor bepaalde componenten, zoals PolyAl (een combinatie van kunststof en aluminium), blijft recycling technisch mogelijk, maar praktisch uitdagend. In Europa zijn op dit moment acht installaties operationeel die PolyAl kunnen verwerken – waaronder één in Nederland. Een tweede installatie staat gepland voor 2025. Gezamenlijk beschikken zij over een capaciteit van circa 28.000 ton. De voornaamste uitdaging ligt echter in het creëren van een stabiele afzetmarkt voor gerecycleerd PolyAl.

Hoewel deze materiaalmix niet uitgesloten is van recycling, is het gebruik van plantaardige alternatieven in opkomst. Deze alternatieven reduceren de CO₂-voetafdruk van verpakkingen, al beïnvloeden ze het recyclingsproces zelf niet direct.

Tekst gaat verder onder de afbeelding.

Collectieve verantwoordelijkheid

‘Duurzaam verpakken is geen individuele opdracht, maar een gezamenlijke uitdaging’, aldus Walter. ‘Alleen door innovatie te koppelen aan samenwerking, kunnen we verpakkingen ontwikkelen die voedsel beschermen én waardevol blijven – ook na gebruik.’