‘Het idee ontstond uit onze TopClip-verpakking’, vertelt Joost Nawijn. ‘Deze kartonnen multipack verpakking voor blik grijpt de blikjes aan de bovenkant vast om ze te bundelen. Ik dacht; misschien kunnen we zoiets ook voor het plastic fustkapje ontwikkelen.’
De materiaalspecialist van Grolsch nam contact op met golfkartonproducent Smurfit Kappa die vervolgens met een concept kwam dat bestaat uit een kleine plano met plakstrippen die handmatig om de fustkop moet worden aangebracht. Middels een scheurstrip is het kartonnen fustkapje vervolgens te verwijderen en kan het fust worden gebruikt.
Eisen aan Grolsch fustkapje
‘Een tamper evident verzegeling en vochtbestendigheid zijn twee belangrijke eisen aan het nieuwe fustkapje. En het dient natuurlijk als informatiedrager’, zegt Nawijn. ‘Als je kijkt naar het plastic fustkapje, dat moet fysiek kapot worden gemaakt voordat het fust aan de tap kan worden aangesloten. Nadat wij het fust hebben schoongemaakt en vervolgens gevuld drukken we het plastic fustkapje op de fustkop vast, zodat de klant weet dat het fust nog niet is geopend. Om zoiets van karton te maken, was een uitdaging. Vooral de lijmstrips om het kartonnen fustkapje te bevestigen, is een zoektocht geweest. Je wilt niet dat de lijm aan je vingers gaat plakken of aan het fust. Daarom zijn we terecht gekomen bij een type lijm die alleen aan zichzelf plakt.’
Waterbestendigheid is een andere belangrijke eis. Fusten staan soms een tijdje buiten of in vochtige kelders. Smurfit Kappa is daarom momenteel aan het testen met vochtbestendige papiersoorten.
Automatiseren
Nawijn benadrukt dat Grolsch momenteel nog geen plannen heeft om het kartonnen fustkapje op grote schaal uit te rollen. ‘Het gaat hier om een proof of concept. We testen het momenteel uit in onze proefbrouwerij om te kijken of het werkt. Het kapje moet daar handmatig worden aangebracht. Als we het verder willen uit rollen, zullen we het moeten automatiseren. Dan krijg je te maken met vragen zoals; hoe voeren we het aan richting de machine, hoe automatiseer je de vouwbeweging en hoe ga je het plakken. Dat is nu allemaal nog niet aan de orde.’
Milieuwinst
Grolsch heeft de afgelopen jaren al flinke stappen gemaakt in de reductie van de hoeveelheid plastic verpakkingsmateriaal en het inzetten van gerecycled plastic. Één van de grootste reducties kwam voort uit de TopClip-verpakking. Met deze kartonnen multipack verpakking voor blik bespaart Grolsch ruim 100.000 kg nieuw LDPE krimpfolie per jaar. Daarnaast heeft het bedrijf voor trayfolies verschillende diktereducties uitgevoerd en bij de bliklijn is Grolsch van krimphoezen naar wikkelfolie gegaan.
‘We kijken continu of we plastic kunnen weglaten, reduceren of proberen het percentage gerecycled materiaal op te schroeven. En we zoeken soms naar een alternatief materiaal. Ik kijk bijvoorbeeld naar de ontwikkelingen van krimpfolie voor trays om die te vervangen door papier of naar het wikkelen van pallets met papier. Maar ik ben zeker niet anti-plastic, want in sommige gevallen is kunststof de beste oplossing, zoals het kunststof krat of pallet. Bij deze verpakkingen proberen we het maximale percentage gerecycled kunststof in te zetten.’
Zwerfafval
Het voorkomen van zwerfafval speelt volgens Nawijn een minder grote rol bij fustkapjes. ‘Natuurlijk kan het plastic kapje zwerfafval worden als het tijdens een lokaal feest in een plantsoen terecht komt, maar de kans is klein. Het is geen massaproduct voor consumenten. Het voordeel van een kartonnen fustkapje is wel, dat het afbreekbaar is, al moet je wel rekening houden met de kartonsamentelling. Niet iedere papiersoort is even goed bio-afbreekbaar.’
De vraag is ook hoeveel impact een overstap naar een kartonnen fustkapje heeft, zegt Nawijn. ‘Het aantal kunststof fustkapjes dat we jaarlijks gebruiken, vervangen door een kartonnen variant levert geen significante besparing op. Het doel voor nu is om te kijken of het functioneert, onderzoeken welke papiersamenstelling er nodig en is het met de hand aan te brengen. Daarna is het de vraag of we ermee verder gaan en of we het gaan mechaniseren, gezien alle andere grote projecten in de brouwerij. Maar misschien is het in eerste instantie interessant voor craft brewers die geen gebruik willen maken van kunststof.
