Volgens Domino Printing Sciences, leverancier van printoplossingen, betekent de PPWR dat inkten opnieuw beoordeeld moeten worden op hun invloed op hergebruik en recycling. ‘Inkten vormen weliswaar een klein deel van een verpakking, maar ze zijn onmisbaar voor onder meer merkherkenning, productinformatie en traceerbaarheid’, zegt Natasha Jeremic, Ink Development Manager bij Domino Printing Sciences.
Tekst gaat verder onder de foto.

Natasha Jeremic, Ink Development Manager bij Domino Printing Sciences.
Doelstelling PPWR
Een belangrijke doelstelling van de PPWR is dat het inktgebruik onder de grens van 5% van het totale verpakkingsgewicht blijft. In de richtlijnen Designing for a Circular Economy wordt zelfs verwacht dat deze limiet de komende jaren verder omlaag zal gaan.
Alternatieven QR-codes en direct-to-shape printen
Om aan die eisen te voldoen, kijken bedrijven steeds vaker naar alternatieven zoals direct-to-shape printen en het gebruik van QR-codes. Deze technieken maken het mogelijk om minder inkt te gebruiken zonder dat dit ten koste gaat van de informatievoorziening.
Specifieke eisen inktformuleringen en printtechnieken
Daarnaast bevat de verordening ook concrete doelen voor het hergebruik van verpakkingen in verschillende categorieën, wat nieuwe uitdagingen met zich meebrengt voor ontwerp en productie. Dit vraagt om inkten die bestand zijn tegen hoge temperaturen in wasprocessen, terwijl variabele data zoals batchcodes juist met inkten moeten worden geprint die eenvoudig te verwijderen zijn. Dit onderscheid stelt specifieke eisen aan inktformuleringen en printtechnieken.
Tekst gaat verder onder de foto.

De K300 bottle cap productielijn van Domino.
Uitdaging door nieuwe verpakkingsmaterialen
Ook de komst van nieuwe verpakkingsmaterialen, waaronder alternatieve vezelmaterialen en gerecycled kunststof, levert uitdagingen op. De hechting en kleurintensiteit van inkt variëren afhankelijk van het materiaal, wat gevolgen kan hebben voor de leesbaarheid en houdbaarheid van verpakkingen. Bovendien legt de PPWR strengere eisen op voor de traceerbaarheid van verpakkingsonderdelen en het vermijden van schadelijke stoffen die in recyclingstromen terecht kunnen komen.
Onderzoeksinzichten: milieu-impact van verpakkingsinkten
Onafhankelijke onderzoeken bevestigen dat inktreductie en betere ontinkbaarheid een belangrijke rol spelen bij het behalen van de doelstellingen van de PPWR.
- INGEDE (2021) stelde vast dat bepaalde inkten, zoals UV-uithardende varianten, het ontinkingsproces sterk bemoeilijken, waardoor de kwaliteit van recyclaat vermindert.
- CITPA en CEPI (2019) toonden aan dat het gebruik van goed ontinktbare inkten de vezelterugwinning met meer dan 20% kan verbeteren bij papier- en kartonverpakkingen.
- Volgens D4ACE (2020) levert een reductie van inktgebruik tot 5% of minder van het verpakkingsgewicht duidelijke milieuvoordelen op, waarbij een verlaging naar 3% nog grotere winst kan betekenen.
- Plastics Recyclers Europe (2022) waarschuwde dat zwaar gepigmenteerde inkten en niet-verwijderbare etiketten de bruikbaarheid van gerecycled plastic, met name voor voedselcontacttoepassingen, ernstig beperken.
- De EuPIA Exclusion Policy (2023) benadrukt het belang van het vermijden van schadelijke stoffen zoals zware metalen en bepaalde oplosmiddelen om vervuiling van recyclaatstromen te voorkomen.
- Onderzoek van het Fraunhofer Institute (2022) liet zien dat inkten op waterbasis beter scoren op ontinkbaarheid en CO₂-reductie dan oplosmiddelgebaseerde inkten, mits ze correct worden toegepast.
Deze bevindingen wijzen erop dat inkt- en verpakkingsontwikkelaars niet alleen moeten kijken naar esthetiek en merkuitstraling, maar ook naar de recyclebaarheid en ontinkbaarheid van hun oplossingen.
Nauwe samenwerking
De invoering van de PPWR vraagt om nauwe samenwerking tussen merkeigenaren, converters en leveranciers van inkten, verpakkingen en etiketten. Alleen door gezamenlijk in te zetten op veilige inktformuleringen, goed te recyclen materialen en innovatieve ontinkingsprocessen kan de sector voldoen aan de aangescherpte Europese eisen. Dit markeert een nieuw tijdperk waarin verpakkingsinkten niet langer een detail zijn, maar een cruciale factor in het realiseren van een circulaire verpakkingsketen.